Czechy to kraj, który dla wielu Polaków jest niemal drugim domem – blisko, pięknie i łatwo dostępnie. Od weekendowych wypadów do Pragi po tranzyt w drodze na chorwackie plaże, czeskie drogi kuszą kierowców swoją jakością i malowniczością. Ale zanim ruszysz w trasę, warto zatrzymać się na chwilę i przyjrzeć się systemowi płatnych dróg. Autostrady i niektóre drogi szybkiego ruchu wymagają opłat, a zasady ich funkcjonowania mogą zaskoczyć nawet tych, którzy za kółkiem spędzili pół życia. W tym artykule opowiem Ci, jak działa czeski system opłat, ile kosztuje przejazd, gdzie zaopatrzyć się w winietę i jak nie narazić się na mandat. Ruszamy w podróż po czeskich szosach!
Czeskie autostrady – kręgosłup komunikacyjny kraju
Czechy mogą pochwalić się siecią autostrad liczącą ponad 1365 kilometrów. To sporo jak na kraj tej wielkości! Kluczowe trasy, takie jak ta łącząca Pragę z Brnem i Ostrawą czy droga na północ do granicy z Niemcami, są nie tylko kręgosłupem lokalnej komunikacji, ale i ważnym szlakiem tranzytowym dla całej Europy Środkowej. Co ciekawe, sieć wciąż rośnie – w planach jest rozbudowa do ponad 2000 kilometrów w ciągu najbliższych lat. Ale za komfort szybkiej jazdy trzeba zapłacić, bo większość autostrad jest objęta opłatami.
System działa dwutorowo: dla samochodów osobowych do 3,5 tony mamy winiety, a dla cięższych pojazdów – elektroniczne myto. Jeśli jeździsz osobówką, to winieta będzie Twoim kluczem do legalnego śmigania po czeskich trasach. Nie wszystkie odcinki są jednak płatne – obwodnice dużych miast, jak Ostrawa czy Brno, często można przejechać za darmo. Planowanie trasy z głową może więc zaoszczędzić Ci kilka groszy.
Winiety – przepustka na czeskie autostrady
Od kilku lat Czechy postawiły na nowoczesność, żegnając się z papierowymi naklejkami na szybę na rzecz winiet elektronicznych. To prawdziwe ułatwienie – nie musisz już martwić się o to, czy naklejka się odklei w deszczu. Teraz wystarczy kilka kliknięć, a Twój numer rejestracyjny ląduje w systemie, który kamery na autostradach sprawdzają w mgnieniu oka. Wygoda level master!
Winiety dostępne są w czterech opcjach, zależnych od czasu ważności:
- Jednodniowa (200 CZK, ok. 34 zł) – nowość wprowadzona w 2024 roku, idealna dla tranzytowiczów.
- 10-dniowa (270 CZK, ok. 46 zł) – hit wśród turystów na krótkie wypady.
- 30-dniowa (410 CZK, ok. 70 zł) – dla tych, którzy planują dłuższy pobyt.
- Roczna (2300 CZK, ok. 390 zł) – opcja dla częstych gości, ważna przez rok od zakupu.
Ceny te obowiązują w 2025 roku i mogą się lekko różnić w zależności od kursu waluty. Czechy dbają też o ekologię – auta na gaz ziemny czy biometan płacą połowę stawki, hybrydy plug-in z niską emisją CO2 tylko ćwierć, a elektryki i pojazdy na wodór jeżdżą za darmo. Trzeba tylko zgłosić taki pojazd w systemie, jeśli jest zarejestrowany za granicą.
Gdzie kupić winietę?
Masz kilka możliwości, by zdobyć winietę. Najprościej zrobić to online – wystarczy podać numer rejestracyjny, wybrać okres ważności i zapłacić kartą, przelewem albo nawet przez aplikacje mobilne. Potwierdzenie przychodzi mailem, a Ty jesteś gotowy do drogi. Można to załatwić nawet z trzymiesięcznym wyprzedzeniem, co daje sporo swobody. Szczegółowe informacje znajdziesz na stronie: Winiety Czechy
Jeśli wolisz klasyczne podejście, winiety kupisz stacjonarnie – na stacjach benzynowych, w urzędach pocztowych albo w samoobsługowych kioskach przy granicach. Te ostatnie to prawdziwy skarb – stoją tuż przed płatnymi odcinkami i przyjmują tylko płatności kartą. Na stacjach i poczcie zapłacisz też gotówką, ale wymiana złotówek na korony w kantorach może Cię słono kosztować – prowizje sięgają czasem 28%.
Myto – system dla ciężarówek
Pojazdy powyżej 3,5 tony podlegają innemu systemowi – mytu elektronicznemu. Opłaty zależą od przejechanych kilometrów, masy pojazdu, liczby osi, klasy emisji spalin, a od niedawna także od emisji CO2. To rozwiązanie dla ciężarówek, autobusów czy busów z przyczepami – przeciętny turysta raczej nie musi zaprzątać sobie tym głowy.
Bezpłatne odcinki – gdzie je znajdziesz?
Na ponad 1365 kilometrów autostrad aż 226 km jest darmowych. Gdzie ich szukać? Głównie na obwodnicach miast – Praga, Brno, Ostrawa czy Pilzno mają odcinki, które przejedziesz bez winiety. Są też trasy, jak ta od Karlowych Warów do Chebu czy fragmenty na północy kraju, blisko granicy z Niemcami. Mapa płatnych i bezpłatnych odcinków jest dostępna w oficjalnych źródłach – warto rzucić na nią okiem przed podróżą.
Mandaty – lepiej nie ryzykować
Czeskie służby nie mają litości dla tych, którzy próbują przechytrzyć system. Kamery na autostradach skanują tablice, a patrole z nowoczesnym sprzętem czuwają na parkingach i punktach odpoczynku. Brak winiety może Cię kosztować nawet 20 000 CZK (ok. 3400 zł), a w skrajnych przypadkach, przy sprawie sądowej, kara rośnie do 100 000 CZK. Policja często żąda zapłaty na miejscu – jeśli odmówisz, mogą zatrzymać dowód rejestracyjny. Lepiej więc grać fair.
Praktyczne porady dla kierowców
Kilka trików, które ułatwią Ci życie:
- Planuj trasę – nawigacja nie zawsze wie, co jest płatne, a co nie. Sprawdź to zawczasu.
- Kup winietę wcześniej – online załatwisz to w kilka minut i unikniesz paniki na granicy.
- Patrz na znaki – płatne odcinki zaczynają się od znaku „Autostrada” z małą tabliczką „M”.
- Pilnuj prędkości – na autostradach limit to 130 km/h, w miastach 80 km/h, a fotoradary są tu normą.
Czeskie drogi – warto?
Jazda po Czechach to czysta frajda – drogi są zadbane, a widoki za oknem potrafią oczarować. System opłat, choć wymaga chwili uwagi, jest logiczny i coraz bardziej przyjazny dzięki cyfryzacji. Czy warto więc płacić za winietę? Jeśli cenisz czas i wygodę – jak najbardziej. A jeśli wolisz jechać wolniej, lokalne trasy też mają swój klimat – tylko pamiętaj, że czeska policja czuwa wszędzie.
Czechy czekają na Ciebie – z winietą w ręku (albo raczej w mailu) możesz śmiało ruszać w drogę. Szerokości!
